วิธีการไหว้พระจันทร์

เทศกาล “ไหว้พระจันทร์” (中秋 ตงชิวโจ่ย หรือ ตงชิว ) เป็นเทศกาลที่สืบทอดกันมาแต่โบราณของชาวจีน ตรงกับวันที่ 15 เดือน 8 ตามของปฏิทินจีน เป็นคืนที่พระจันทร์ส่องแสงนวลผ่องสวยงามที่สุด เป็นสัญลักษณ์ของความสมบูรณ์ ความรัก และ คิดถึง

ซึ่งในปีนี้ วันไหว้พระจันทร์ ปี2566 ตรงกับวันศุกร์ที่ 29 กันยายน 2566

ของไหว้พระจันทร์ แบบสมบูรณ์ คือ

  • รูปเทพเยว่เหล่า* หรือ ฮู้เจ้าแม่ทับทิม
  • ขนมไหว้พระจันทร์ทรงกลม 8 ชิ้น (เลขคู่)
  • อาหารเจแห้ง 5 อย่าง
  • ผลไม้ 5 อย่าง
  • ลูกขนม 5 สี*
  • น้ำชา 5 แก้ว
  • ธูป 5 ดอก/คน
  • น้ำบริสุทธิ์ 1 อ่าง ลอยด้วยดอกมะลิสีขาว
  • กระจกพับพกพา* (ของใหม่)
  • เครื่องสำอางค์ น้ำหอม* (ของใหม่)
  • โคมไฟ 1 คู่
  • เทียนสีขาว 1 คู่
  • ช่อไม้กุหลาบ 1 คู่*
  • กระดาษเงิน กระดาษทอง
  • กระถางธูป

ของไหว้พระจันทร์ แบบเรียบง่าย ประหยัด คือ

  • ขนมไหว้พระจันทร์ทรงกลม 2 ชิ้น (เลขคู่)
  • ผลไม้ 5 อย่าง
  • ขนม 5 อย่าง*
  • น้ำชา 5 แก้ว
  • ธูป 5 ดอก/คน
  • น้ำบริสุทธิ์ 1 อ่าง
  • โคมไฟ 1 คู่
  • เทียนสีขาว 1 คู่
  • ดอกไม้สด 1 คู่
  • กระดาษเงิน กระดาษทอง
  • กระถางธูป

การประกอบพิธีไหว้พระจันทร์

เราสามารถไหว้พระจันทร์ 1 ชุด คือไหว้ตอนกลางคืน หันหน้าไปทิศตะวันตก (หันหาพระจันทร์ )โดยให้ไหว้เวลาประมาณ 1 ทุ่ม ถึง 3 ทุ่ม โดยให้คนไหว้คนแรกเป็นผู้หญิง นำไหว้ และเมื่อไหว้เสร็จให้นำขนมไหว้พระจันทร์ 1 ลูก มาหั่นแบ่งให้เท่ากับจำนวนคนในครอบครัว และ แต่ละชิ้นต้องมีขนาดที่เท่ากัน เพื่อรับประทานเป็นศิริมงคล

คำกล่าวอธิษฐานบูชาเทพพระจันทร์

ข้าพเจ้า ขอบูชา องค์จันทราเทพบุตร เทพธิดา ทุกองค์ ผู้เสวยอยู่สุขบนสรวงสวรรค์ ด้วย อาหาร ผลไม้ น้ำ และเครื่องบูชาเหล่านี้ อันมี……………………….ขอให้จันทราเทพบุตร เทพธิดาทุกองค์ โปรดมารับเครื่องบวงสรวงนี้ และได้โปรดให้พรแก่ปวงข้าพเจ้า ตลอดถึงวงศ์วานในตระกูลของข้าพเจ้าทั้งหลายให้มีความสุขทุกถ้วนหน้ากันด้วยเถิด

ขอให้การบูชานี้ เป็นเทวบูชา เทวตาพลี เพื่อยังประโยชน์สุขให้เกิดขึ้นแก่ครอบครัวของข้าพเจ้า ทั้งหมดเทอญ

หมายเหตุ บ้านใดมีตี่จู่เอี้ย เช้าวันไหว้พระจันทร์ สามารถจัดชุดไหว้ชุดใหญ่ก็ได้ หรือ สามารถเลือกไหว้เจ้าที่ตามปกติ และ เพิ่มขนมไหว้พระจันทร์ไหว้ร่วมด้วย

ตำนานเทพธิดาฉางเอ๋อเหินสู่ดวงจันทร์

เล่าขานกันว่า เมื่อครั้งสมัยก่อนโบราณกาลนั้น โลกของเรามีดวงอาทิตย์อยู่ถึงสิบดวง ทำให้โลกมนุษย์เกิดภัยพิบัติไปทั่ว แผ่นดินร้อนระอุ น้ำเหือดแห้ง ผู้คนไม่มีที่หลบซ่อนอาศัย

ต่อมาได้ปรากฏวีรบุรุษนามว่า โฮ่วอี้ เป็นผู้ที่มีฝีมือในการยิงธนูได้แม่นยำอย่างมาก โดยสามารถยิงธนูขึ้นสู่ฟ้าเพียงดอกเดียว ถูกดวงอาทิตย์ถึงเก้าดวง ทำให้เหลือดวงอาทิตย์อยู่เพียงดวงเดียว เป็นการขจัดความทุกข์ให้กับประชาชนทั่วไป จึงได้รับการยกย่องให้เป็นกษัตริย์ แต่เมื่อโฮ่วอี้ได้ขึ้นเป็นกษัตริย์ ก็ลุแก่อำนาจ ลุ่มหลงในสุรานารี ฆ่าฟันผู้คนตามอำเภอใจ ทำให้ราษฎรโกรธแค้นชิงชังเขาเป็นที่สุด เมื่อโฮ่วอี้รู้ตัว จึงเดินทางไปที่ภูเขาคุนหลุน เพื่อขอยาอายุวัฒนะจากเจ้าแม่หวังหมู่มากิน แต่ ฉางเอ๋อ ผู้เป็นภรรยากลัวว่า ถ้าสามีของนางมีอายุยืนนาน อาจจะนำพาเอาความเดือดร้อนมาสู่ประชาชนเป็นแน่แท้

นางจึงตัดสินใจแอบขโมยยาอายุวัฒนะนั้นมากินเสียเอง เมื่อกินเข้าไปแล้ว ร่างของฉางเอ๋อก็เบาหวิว และลอยขึ้นไปสู่ดวงจันทร์ นับแต่นั้นมา บนดวงจันทร์ก็ปรากฏภาพเทพธิดา ที่เชื่อกันว่าเป็นฉางเอ๋อนี้เอง

ตำนานกระต่ายบนดวงจันทร์

เล่าขานกันว่า มีอยู่ปีหนึ่งในเมืองปักกิ่งเกิดโรคอหิวาระบาดหนัก เมื่อเทพธิดาฉางเอ๋อซึ่งอยู่บนดวงจันทร์ได้มองลงมาเห็น ก็ทำให้รู้สึกทุกข์ใจเป็นอย่างมาก จึงได้ส่งกระต่ายหยกข้างกายที่ปกติตำยาอยู่บนดวงจันทร์ ให้ลงมารักษาโรคชาวบ้าน

กระต่ายหยกแปลงกายเป็นหญิงสาวไปรักษาผู้คนหายจากโรค ชาวบ้านรู้สึกซาบซึ้งใจในความช่วยเหลือ จึงได้ตอบแทนด้วยการให้สิ่งของ แต่กระต่ายหยกก็ไม่ยอมรับสิ่งใดเลย เพียงแค่ขอยืมชุดชาวบ้านใส่ ไปถึงไหนก็จะเปลี่ยนชุดไปเรื่อย บางทีก็เห็นแต่งกายเป็นคนขายน้ำมัน บ้างก็เป็นหมอดูดวง บ้างแต่งกายเป็นชาย บ้างแต่งเป็นหญิง และเพื่อให้สามารถช่วยเหลือผู้คนได้มากขึ้น กระต่ายหยกจะขี่ม้าบ้าง กวางบ้าง สิงโตบ้าง หลังจากกำจัดโรคภัยให้ชาวเมืองเสร็จเรียบร้อย

กระต่ายหยกก็กลับขึ้นไปยังดวงจันทร์ นับแต่นั้นมา ชาวบ้านจึงได้กราบไหว้บูชาเทพเจ้ากระต่ายในวันไหว้พระจันทร์ด้วย